Geavu luonddumeahcci ja Natura 2000 -guovllu dikšun- ja geavahanplána

Dikšun- ja geavahanplána sáhttá dahkat luonddumehciid várás luonddusuodjalanlága vuođul. Dikšun- ja geavahanplána dahkkojuvvo 10-20 jahkái hávil ja das meroštallojit ulbmilat ja doaibmabijut guovllu vuođđudanulbmiliid ollašuhttin dihte. Dán rádjai guovllu dikšuma ja geavaheami lea stivren jagis 1991 dohkkehuvvon ruŋgoplána

Plánenguvlui gullet 1956:s vuođđuduvvon Geavu luonddumeahcci ja Geavu Natura 2000 -guovlu. Geavu Natura-guvlui gullet stáhtaeatnamiid lassin priváhta suodjalanguovlluid sih-ke priváhta eatnamat, maid hárrái suodjaleami ollašuhttin lea vel gaskan. Plánenguovllu ollesviidodat lea sulii 71 500 hektára ja dat lea ollásit Ohcejoga gieldda rájiid siste.

Geavu roggi lea luonddučohkiideapmin áidnalunddot oppa Suomas. Vánddardeaddji beassá oahpásmuvvat Gevvui guovtti merkejuvvon johtolaga mielde, mat gáibidit viehka ollu vánddardeaddjis. Turku universiteahta Geavu dutkanlágádusa dihtii maiddái luonddudieđalaš dutkamiin guovllus leat guhkes árbevierut.

Dikšun- ja geavahanplánas lea mielde dálá dili govvideapmi, mas earuhuvvojit guovllu suodjalan- ja kulturárvvut. Dálá dili govvideami vuođul sáhttá árvvoštallat dán guvlui čuohcci guovddáš áitagiid ja ovdanbuktit doaibmabijuid daid dustema várás. Ulbmila ásaheamis ovdanbuktojuvvo, mo doaibmabijuid ollašuvvan čuvvojuvvo, ja daid váikkuhusat ja váikkuhanviidodat árvvoštallojit. Ollašuhttimii leat čohkkejuvvon Meahciráđđehusa vástidanvuloš doaibmabijut ja daid resursadárbbut.

Plána vuođđuduvvá luonddusuodjalanláhkii ja guovllu guoskevaš ruhtadannjuolggadusaide ja eará láhkaásaheapmiá, guovllus dahkkojuvvon čielggadusaide, báikkálaš ássiid ja čanasjoavkkuid oainnuide sihke sámedikkiin dahkkon ráđđádallamiidda. Plána várás ásahuvvui ovttasbargojoavku, masa bovdejuvvojedje ovddasteaddjit sierra čanasjoavkkuin. Sámediggi nammadii plána doarjjan sierra Akwé: Kon bargojoavkku. Akwé: Kon -rávvagiid heivemiin figge sihkkarastit sápmelaččaid oassálastima plána gárvvisteapmái ja oassálas-tin oppa plánaproseassa áigge sámekultuvrii čuohcán váikkuhusaid árvvoštallamii.

Plánas evttohit nuppástusaid guovllu ávkkástallamis dálve- ja geasseáiggi meahccejohtalussii, áibmofievrruid seaivumii, riidemii, beanavuodjimii, boaldinmuora váldimii luonddumeahcis olggobeale dárbbuide ja dutkanavádahkii. Luonddubálvalushoavda dohkkehii dikšun- ja geavahanplána 23.12.2016.