UK-álbmotmeahci, Soabbada luonddumeahci, Kemihaara meahcceguovllu sihke Vaaranaapa, Nalka-aapa ja Uura-aapa jekkiidsuodjalanguovlluid dikšun- ja geavahanplána

Dikšun- ja geavahanplána dahkkojuvvo álbmotmeahci ja luonddumeahci várás luonddusuodjalanlága ja meahcceguovlolága vuođul. Álbmotmeahcci, luonddumeahcci ja jekkiidsuodjalanguovllut gullet seamma Natura-guvlui. Dikšun- ja geavahanplána dahkkojuvvo 10-20 jahkái hávil ja das meroštallojit ulbmilat ja doaibmabijut guovlluid vuođđudanulbmiliid ollašuhttin dihte. Plána beivendárbu guorahallojuvvo sullii 6 jagi gaskkaid ja dárbbu mielde plána guorahallojuvvo muđuige. Dárkilet doaibmabijut plána linnjemiid vuođul plánejuvvojit dárbbu mielde sierra doaibmabidjoplánain. Ovddit dikšun- ja geavahanplána UK-álbmotmeahci várás lea dahkkojuvvon 2001:s ja Kemihaara meahcceguvlui 1999:s.

Plánenguovllu ollesviidodat lea sullii 310 000 hektára, mas UK-álbmotmeahci ossodat lea lagabui 255 000 hektára. Plánenguovlu lea Anára, Suovvaguoikka ja Soađegiela gielddaid rájiid siste. Plánenguovllu viidodagas 63 % lea sámiid ruovttuguovllus. Plánenguovlu sajáiduvvá Avvila, Kemin-Sompio ja Sámi bálgosiid guohtonguovlluide.

Dikšun- ja geavahanplánas lea mielde dálá dili govvideapmi, mas identifiserejuvvojit guovllu suodjalan- ja kulturárvvut. Dálá dili govvideami vuođul sáhttá árvvoštallat dán guvlui čuohcci guovddáš áitagiid ja ovdanbuktit doaibmabijuid daid dusten dihte. Ulbmila ásaheamis ovdanbuktojuvvo, mo doaibmabijuid ollašuvvan čuvvojuvvo, ja daid váikkuhusat ja váikkuhanviidodat árvvoštallojit. Ollašuhttimii leat čohkkejuvvon Meahciráđđehusa vástidanvuloš doaibmabijut ja daid resursadárbbut.

Plána vuođđuduvvá lágaide ja ásahusaide, guovllus dahkkojuvvon čielggadusaide, báikkialdefitnamiidda, báikkálaš ássiid ja čanasjoavkkuid oainnuide sihke Meahciráđđehusa ja Sámedikki gaskasaš ráđđádallamiidda. Plána várás ásahuvvui ovttasbargojoavku, masa bovdejuvvojedje ovddasteaddjit sierra čanasjoavkkuin. Sámediggi nammadii plána doarjjan sierra Akwé: Kon bargojoavkku válmmaštallat rávvagiid mielde dahkkojuvvon doaibmabijuid dikšun- ja geavahanplána dahkamis.

Plána nuppástusat gusket eanaš álbmotmeahci avádatjuhkui, sihkkelastimii, dálvvi- ja geasiáigásaš meahccejohtalussii ja riidemii.

Birasministeriija dohkkehii dikšun- ja geavahanplána 2.9.2016. Dohkkehuvvon plána vuođul dahkkojuvvo ođđa ortnetnjuolggadus UK-álbmotmeahci várás ja dárbbu mielde ođasmahttojuvvo Soabbada luonddumeahci várás.